Od dzieciństwa uwielbiałem chodzić do lasu i spędzać w nim czas, a ze względu na jego dość bliskie otoczenie, mogłem często tam bywać. Jednym z moich zainteresowań w tym czasie stała się ornitologia. Później pochłonęły mnie inne sprawy, ale zawsze chętnie wracałem na łono natury. Dopiero kilka lat temu zainteresowałem się powodem, dla którego ludzie pragną i potrzebują kontaktu z przyrodą.
Otóż nasi przodkowie przez tysiące lat żyli w jej otoczeniu i symbiozie. Dopiero od niedawna człowiek radykalnie zmienił środowisko jakie zamieszkuje, co odbija się na kondycji jego organizmu. Stąd wiele nowych chorób cywilizacyjnych, jakie coraz częściej występują, ale także stąd coraz większa tęsknota i fascynacja światem przyrody. Rośnie również świadomość w tym kontekście, czyli w poszukiwaniu naturalnych metod leczenia i profilaktyki.Tym sposobem doszedłem do tego, że moje leśne wędrówki, czy obserwowanie ptaków i innych zwierząt jest dzisiaj poniekąd praktykowane, jako terapie naturalne, takie jak np. hortiterapia, ornitoterapia czy „lasoterapia”. Dlatego w niniejszej pracy opiszę krótko technikę terapeutyczną, zwaną z j. japońskiego „shinrin-yoku”, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „kąpiele leśne”.
Zanurzenie się w atmosferze lasu
W kąpielach leśnych, nie chodzi wbrew pozorom o wchodzenie do wody, a o maksymalne zanurzenie się w atmosferze lasu i doświadczanie go wszystkimi swoimi zmysłami: słuch, węch, dotyk, wzrok, smak. Ważne jest przebywanie w lesie np. spacerując bez konkretnego celu, bez pośpiechu i nasłuchiwanie otaczających nas dźwięków, podążanie za zapachami, badanie dłońmi różnych struktur, obserwowanie ruchów drzew i zwierząt oraz smakowanie roślin, co do których oczywiście mamy pewność, że są dla nas bezpieczne.
Historia shinrin-yoku
Termin „shinrin-yoku” wprowadziła w latach osiemdziesiątych Japońska Agencja Leśnictwa (Tomohide Akiyama) w ramach programu walki z chorobami cywilizacyjnymi, które coraz częściej dotykały przepracowanych mieszkańców wielkich miast. Powszechnie wiadomo, że przebywanie w lesie ma bardzo pozytywne oddziaływanie na człowieka, jednak dopiero wtedy rozpoczęto badania naukowe w tym obszarze.
Zespół profesora Yoshifumi Miyazaki jako pierwszy wykazał, że przebywanie w lesie obniża poziom kortyzolu, a w późniejszych latach doktor Qing Li zbadał wpływ lasoterapii na aktywność i stężenie komórek odpornościowych NK (natural killers). Te odkrycia przyczyniły się do rozwoju i popularyzacji shirin-yoku również w innych krajach.
Oddziaływanie lasu
Las oddziałuje na organizm ludzki na różnych płaszczyznach: biochemicznie (przez fitoncydy i olejki eteryczne), mikrobiologicznie (przez mikroflorę i drobnoustroje), percepcyjnie, fizycznie, jak również relacyjnie (przez kontakt z innymi organizmami) oraz emocjonalnie i duchowo.
Wpływ na zdrowie fizyczne
Badania naukowe potwierdzają pozytywny wpływ lasu na zdrowie fizyczne człowieka, np. w przypadku:
- obniżonej odporności,
- zaburzeń krążenia,
- chorób skórnych,
- przewlekłego stresu,
- cukrzycy,
- astmy,
- bólów.
Wpływ na zdrowie psychiczne
Las poprawia również stan zdrowia psychicznego. Szczególnie wspomagając w leczeniu takich dolegliwości jak:
- depresja,
- bezsenność,
- ADHD,
- uzależnienia,
- stany lękowe,
- stres pourazowy,
- przewlekłe zmęczenie,
- wypalenie zawodowe.
Zakończenie
Kąpiele leśne można odbywać pod okiem certyfikowanych przewodników shinrin-yoku oraz terapeutów i warto choć raz spróbować. W codziennym życiu jesteśmy często tak zabiegani, że nawet udając się na spacer do lasu, nie potrafimy się właściwie wyciszyć i zwolnić tempa. Wskazówki jakie daje przewodnik mogą zmienić nasze postrzeganie przyrody i pomogą prawdziwie zanurzyć się w leśnej atmosferze. Później oczywiście warto dbać o swoją relację z lasem, tak często jak to tylko możliwe. Już 15 minut przebywania w nim obniża poziom kortyzolu, a zalecane kilka godzin tygodniowo przyczynia się do poprawy zdrowia i działa profilaktycznie. Zatem komu zdrowie, temu w las!
Bibliografia
- Katarzyna Simonienko – „Lasoterapia”; ISBN: 9788381727129
- Zdjęcia: archiwum autora
Autor: Marek Ambrosiewicz (NAT)